Havayı Test Etmenin En Doğal Yolu: Likenler Nefes Alıyor mu?
- Editör
- 31 dakika önce
- 1 dakikada okunur
Hiç düşündün mü, şehirdeki bir ağacın gövdesinde neden bazen gri-yeşil bir “yosun” vardır, bazen de hiç yoktur?
O gördüğün şey aslında sadece bir yosun değil… havayı okuyan bir canlı.
Likenler, bir mantar ile bir algin ortak yaşamından oluşur yani doğanın kendi işbirliği mucizesidir.
Ama onları özel yapan, bu birlikteliğin havayı ölçme yeteneğidir.
Kükürt dioksit, azot oksit veya ağır metal kirliliği arttığında, ilk tepki veren canlılar likenlerdir.
Kirli havada solunum yapamazlar, hücre yapıları bozulur ve bir süre sonra ortadan kaybolurlar.
Temiz, oksijeni bol ortamlarda ise çeşitlilikleri artar, taşların, dalların üstü rengarenk likenlerle kaplanır.
Bugün birçok ülke ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), İngiltere Liken Derneği gibi kurumlar hava kalitesi haritalarını hazırlarken liken çeşitliliğini ölçer.
Üstelik bu yöntem ucuz, doğal ve uzun vadeli bir gözlem sağlar.
Ne kadar çok tür varsa, o kadar temiz bir hava vardır.
Yani doğa aslında bize sürekli bir şey söylüyor:
“Beni dinle, nefesimden anlarsın.”
Bir dahaki sefere bir ağacın gövdesinde o gri-yeşil desenleri gördüğünde, bil ki orası hâlâ nefes alabiliyor.
✅ Liken yoksa → Hava kirliliği yüksek.
✅ Sınırlı çeşit varsa → Orta düzeyde kirli.
✅ Rengarenk likenler varsa → Hava tertemiz.
Yorumlar